Η δύναμη μιας κόκκινης τελείας!

Ο Δρ. Fritz Mengert, νευρολόγος και ερευνητής του ανθρώπινου εγκεφάλου, έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος του έργου του στο πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος δέχεται, επεξεργάζεται και αφομοιώνει τις πληροφορίες. Μέσα από τα γραπτά του, προτείνει κάποιες τεχνικές – στρατηγικές για το πώς μπορούμε να μάθουμε καλύτερα.

 Μία από αυτές είναι και η χρήση της κόκκινης τελείας.

Η τεχνική, προσαρμοσμένη στις εκπαιδευτικές ανάγκες του παιδιού με (ή και χωρίς) μαθησιακές δυσκολίες - δυσλεξία, έχει ως εξής: Επιλέγουμε κάποιες λέξεις τις οποίες έχουμε εντοπίσει ότι δυσκολεύεται το παιδί να διαβάσει. Σε μικρές καρτέλες γράφουμε μία – μία τις λέξεις και ζωγραφίζουμε μία κόκκινη τελεία ακριβώς στο κέντρο κάθε λέξης. Προτρέπουμε το παιδί να διαβάσει κάθε λέξη, αργά και σταθερά την πρώτη φορά, με μεγαλύτερη ταχύτητα αμέσως μετά.

Την τεχνική αυτή την εφάρμοσα σε τρεις μαθητές που είχαν μαθησιακές δυσκολίες – δυσλεξία. Τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά ως προς την αναγνωστική τους ικανότητα! Παρατήρησα ότι τα παιδιά δεν «στέκονταν» μόνο στην αρχή της λέξης (όπως τα περισσότερα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, προσπαθώντας να μαντέψουν την υπόλοιπη λέξη), αλλά με τη βοήθεια της κόκκινης τελείας συνέχιζαν να τη διαβάζουν μέχρι που έφταναν στο τελευταίο γράμμα της.

Μια άλλη χρήση της κόκκινης τελείας που προτείνει ο Δρ Mengert είναι η τοποθέτηση της κόκκινης τελείας στο τέλος μιας μικρής πρότασης. Ζητάμε από το παιδί να διαβάσει μέχρι την κόκκινη τελεία. Με αυτόν τον τρόπο, δίνεται στο παιδί ένα σημείο συγκέντρωσης προς το οποίο κατευθύνεται μόνο του να κινηθεί. Επιπρόσθετα, κάποια παιδιά επωφελούνται περισσότερο όταν η κόκκινη τελεία βρίσκεται στο μέσο της πρότασης κι όχι στο τέλος της. Έτσι, το παιδί αντιλαμβάνεται ότι έχει φτάσει στα μισά αυτού που πρέπει να διαβάσει, άρα σε καλό δρόμο, και δεν χάνει τη σειρά.

Εδώ κάνετε κλικ για ένα ενδεικτικό σχέδιο που χρησιμοποίησα για ένα από τα παιδιά – μπορείτε να το κατεβάσετε ελεύθερα και δωρεάν.

Κουτιά πολλαπλών δραστηριοτήτων - Dropboxes

Μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα για την εκπαίδευση και απασχόληση νηπίων/παιδιών με ή χωρίς αναπηρία είναι τα dropboxes (δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στα ελληνικά, οπότε το μεταφράζω ελεύθερα σαν "κουτιά πολλαπλών δραστηριοτήτων").

Πρόκειται για μεγάλα κουτιά - περίπου 1μ.επί 70 εκ. ή και με μεγαλύτερες διαστάσεις - τα οποία μπορεί να είναι κουτιά συσκευασίας από τηλεόραση ή άλλες μεγάλες συσκευές. Τα βάφουμε άσπρα στο επάνω μέρος για να μη διασπάται εύκολα η προσοχή από άλλα χρώματα ή ετικέτες, αλλά και για να μας είναι πιο εύκολο να τα μορφοποιήσουμε. 

Αποφασίζουμε τι θέλουμε να διδάξουμε ή με τι θέλουμε να απασχολήσουμε το παιδί. Με ένα μολύβι σχεδιάζουμε προσεκτικά τις τρύπες και τα σχήματα που πρόκειται να ανοίξουμε, και στη συνέχεια, όπου χρειάζεται, χρησιμοποιούμε μαρκαδόρους για να δηλώσουμε τα χρώματα. Στο κέντρο (ή και κατά μήκος, αλλά και πάλι κεντρικά) του κουτιού τοποθετούμε δοχεία με τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν από το παιδί για τις δραστηριότητες, χωρισμένα ανά κατηγορία. Εφοδιαζόμαστε λοιπόν με πλαστικοποιημένα γράμματα της αλφαβήτας, μικρές πλαστικοποιημένες κάρτες αριθμών, πομ πον σε διάφορα χρώματα, στικ, φτερά, ζυμαρικά χρωματιστά, χάντρες, πλαστικά ή ξύλινα σχήματα, κλπ. 

Δομούμε οπτικά τις δραστηριότητες όπως βλέπετε στις δύο ενδεικτικές φωτογραφίες που σας παραθέτω παρακάτω (είναι στα αγγλικά, αλλά είναι αρκετά σαφείς), αφήνοντας ικανοποιητικό χώρο ανάμεσα σε καθεμιά από αυτές για να είναι σαφή τα όρια - το παιδί πρέπει να γνωρίζει που αρχίζει μία δραστηριότητα και πού τελειώνει. Μπορούμε να διδάξουμε την οπτική διάκριση γραμμάτων, τα χρώματα, τους αριθμούς, το παιδί μπορεί να αντιστοιχίσει, να ταυτίσει, να ομαδοποιήσει, να μάθει τα σχήματα.

Ο όρος "dropbox" αναφέρεται στη λογική του κουτιού πολλαπλών δραστηριοτήτων, με βάση την οποία το παιδί καλείται να "ρίξει" πράγματα μέσα στις τρύπες/σχισμές, κάθε φορά ανάλογα με τη δραστηριότητα που έχουμε σχεδιάσει.
Είναι μια πρωτότυπη και ιδιαίτερα διασκεδαστική για το παιδί ιδέα, με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα, άλλωστε υποστηρίζω ένθερμα τη μάθηση που βασίζεται στο παιχνίδι! Στην τάξη μου είδα βελτίωση σε ορισμένους τομείς, ωστόσο όταν πρόκειται για αυτιστικό παιδί θα πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα την οπτική σαφήνεια των ορίων κάθε δραστηριότητας, καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μπερδευτεί (είμαι παθούσα, γι' αυτό και ξαναέφτιαξα από την αρχή το κουτί!..).

Βιβλιαράκια Απασχόλησης - Quiet Books :)

Πρέπει να το ομολογήσω: Η τελευταία μου «εμμονή» έχει το όνομα «quiet books»! 

Τα quiet books («βιβλία ησυχίας», κατά λέξη μετάφραση), είναι βιβλία με λίγες συνήθως σελίδες (όχι πάνω από 10-15), οι οποίες περιέχουν δραστηριότητες για τα πολύ μικρά παιδιά (οι ηλικίες είναι από 2 έως 6-8 ετών). Χρησιμοποιούνται για τη δημιουργική αλλά και εκπαιδευτική απασχόληση των νηπίων / παιδιών με ή χωρίς αναπηρία. 
Κάθε σελίδα είναι στην ουσία διαδραστική, με την έννοια ότι το παιδί καλείται κάθε φορά να δέσει κορδόνια, να αντιστοιχίσει, να ταυτίσει, να κουμπώσει, να μετρήσει, να ανοίξει, να κλείσει, κλπ. Τα συγκεκριμένα βιβλία απασχόλησης συναντώνται και σε έντυπη μορφή, αλλά η χρηστικότητά τους μεγιστοποιείται όταν πρόκειται για υφασμάτινη μορφή. 

Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλά ελεύθερα πρότυπα για να κατεβάσετε, όπως επίσης και εκατοντάδες ιδέες για το πώς να φτιάξετε το δικό σας, προκειμένου να απασχολήσετε το παιδάκι σας ή το μαθητή σας. 

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από γονείς, νηπιαγωγούς, ειδικούς παιδαγωγούς και θεραπευτές ως ένα πολύ πρακτικό και ενδιαφέρον εργαλείο διδασκαλίας και αξιολόγησης. 

Παρακάτω, σας έχω μια ενδεικτική λίστα από τα πιο αγαπημένα μου!

κλικ εδώ για το σύνδεσμο

κλικ εδώ για το σύνδεσμο

κλικ εδώ για το σύνδεσμο

κλικ εδώ για το σύνδεσμο

κλικ εδώ για το σύνδεσμο

κλικ εδώ για το σύνδεσμο

κλικ εδώ για το σύνδεσμο